İzolasyon dış ortamdan ayırma, ayrı tutma anlamına gelmektedir. Yalıtım kelimesiyle aynı anlamda kullanılmaktadır. İzolasyon çoğunlukla bir ortamdan dışarıya enerji kaçışını engellemek için kullanılır.

İzolasyon yapılması için gerekli olan izolasyon malzemeleridir. İzolasyon malzemeleri bize dış ortamdan ve dış ortamın etkilerinden korumayı sağlayan malzemelerdir. İzolasyon malzemeleri yalıtkan olarak adlandırlır. Örneğin; elektriği ileten bakır vb. malzemelere elektriksel olarak iletken malzeme, elektriği iletmeyen porselen gibi malzemelere elektriksel olarak yalıtkan malzeme denir.

Bir malzeme her anlamda yalıtkan olmayabilir. Örneğin, elmas mükemmel bir elektrik yalıtkanı iken, çok kötü bir ısı yalıtkanıdır. Sentetik haldeki saf elmas, ısıyı bakırdan daha iyi iletir ve oda sıcaklığında bilinen en iyi ısıl iletkenlik katsayısına sahip katı malzemelerden biridir. Yani oda sıcaklığında bilinen en kötü yalıtkanlardan biridir.

Isı, doğal olarak yüksek sıcaklıktan, düşük sıcaklığa doğru akar ve direncin en az olduğu yol boyunca en fazla ısı akışı oluşur. Yüksek sıcaklık bölgesinin yanından, düşük sıcaklık bölgesine bir sıcaklık gradyeni oluşur. Isıl yalıtım, sıcaklık gradyeni içinden olan ısı akışını düşürerek, sıcaklık gradyenini korur. Büyük alet/araçların birçoğunda yalıtım yer alır.

Örneğin, fırınlarda, soğutucularda, dondurucularda ve su ısıtıcılarında. Çoğu halde, yalıtım çevreye olan ısı kaybını engellemeye yarar. Diğer hallerde ise, çevreden gelen ısıya karşı koruma sağlar. Yapıların uzun yıllar boyunca değerini koruması ancak yapı iyi tasarlanmışsa iç ve dış etkenlerden doğru biçimde korunmuşsa gerçekleşebilir.

Yapıların iç ve dış etkenlerden doğru biçimde korunması; yalıtım ile sağlanabilir. Yalıtım sistemlerinin esas amacı; yapı bileşenleri ve taşıyıcı sistemi dış etkenlerden koruyarak; kullanım amacına uygun sağlık ve konfor şartlarının yapı içerisinde hüküm sürmesini sağlamaktır. Bina içerisinde konforlu yaşam koşullarının oluşturulması insan sağlığı için ne kadar önemli ise yapının dış etkenlere karşı korunması da; içerisinde yaşadığımız sağlam ve uzun ömürlü olmasını beklediğimiz yapılar için aynı öneme sahiptir.

Dünya üzerindeki birincil enerji kaynaklarının hızla tükenmesi üzerine gelişmiş ülkeler başta olmak üzere tüm ülkeler enerji ihtiyaçlarını kontrol altına alma ve enerjiyi etkin kullanma yöntemleri geliştirmişlerdir.Ülkemizde de; başta sanayi ve konut sektörlerinde olmak üzere enerji tüketimleri her geçen yıl artmaktadır. Konutlarda kullanılan enerjinin büyük bir kısmı ısıtma ve soğutma amaçlı olarak tüketilmektedir. Söz konusu bu enerjinin; etkin kullanılması ısı yalıtımı ile sağlanabilir.

Bina zarfı binanın iç ortamını dış ortamdan ayıran yapı elemanlarını kapsar. Duvarlar pencereler kapılar döşeme tavan ve çatı bina zarfını oluşturur. Sağlıklı yaşam koşullarının yaratılması yakıt tüketimlerini azaltarak; kullanıcının düşük yakıt masrafları ile sistemini işletmesinin ve dolayısıyla hava kirliliğinin azaltılmasının sağlanması binanın iç ve dış etkenlerden korunarak ömrünün uzatılması amacıyla; yapı bileşenleri üzerinden farklı sıcaklıktaki iki ortam (dış hava – yaşanan mahaller) arasındaki ısı geçişini azaltmak için yapılan işlemlere ısı yalıtımı denir.

Binalarımız kışın soğur yazın ise ısınır. Kışın kömür doğalgaz gibi yakıtlar kullanarak evimizi soğumaması için ısıtır; yazın ise ısınan evimizi klimalarla soğuturuz. Isı yalıtımı kışın ısınmak yazın da serinlemek için harcadığımız enerjiyi azaltmak ve daha rahat ortamlarda yaşamak amacıyla binaların dış cephe duvarları cam ve doğramaları çatıları döşemeleri ve tesisatlarında ısı geçişini azaltan önlemler almaktır.

Yönetmeliklere uygun yapılacak ısı yalıtımı ısınma veya serinleme amacıyla yaptığımız harcamalardan ortalama % 50 tasarruf ederek yazın serin kalmaya kışın daha iyi ısınmaya imkan sağlar. Dengeli oda sıcaklıkları yaratarak konforlu ve sağlıklı mekanlar oluşturur. Evlerde küflenme siyah leke ve mantar oluşmasına neden olan yoğuşmayı (terlemeyi) önler. Isı yalıtımıyla ayrıca yakıt tüketimi ve dolayısıyla atık gazlar azaltılarak çevrenin korunmasına katkıda bulunulur.